Негізгі мазмұнға өту Негізгі шарлау мәзіріне өту Сайттың төменгі деректемесіне өту
Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Психология сериясы

ОТБАСЫЛЫҚ ҚҰНДЫЛЫҚТАРДЫ БЕРУДІҢ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ МЕХАНИЗМДЕРІ: БАЙЛАНЫС, ИДЕНТИФИКАЦИЯ ЖӘНЕ ИМПРИНТИНГТІҢ РӨЛІ

Жарияланған July 2025

77

47

Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
##plugins.generic.jatsParser.article.authorBio##
×

Айзада Исина

D066 - Психология» мамандығының PhD докторанты, Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Астана, Қазақстан.

Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
##plugins.generic.jatsParser.article.authorBio##
×

Алия Мамбеталина

Ph.D  доктор,  Л.Н.Гумилев  атындағы  Еуразия  ұлттық  университеті «Педагогика»  кафедрасының  доценті, Астана, Қазақстан.

Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
##plugins.generic.jatsParser.article.authorBio##
×

Жазира Абдыхалыкова

Ph.D  доктор,  Л.Н.Гумилев  атындағы  Еуразия  ұлттық  университеті «Педагогика»  кафедрасының  доценті, Астана, Қазақстан

Назарбаев Зияткерлік мектебі
##plugins.generic.jatsParser.article.authorBio##
×

Бакытжан Исина

Назарбаев зияткерлік мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі, мұғалім-сарапшы, Қарағанды, Қазақстан.

Аңдатпа

Бұл мақалада қазіргі заманғы әлеуметтік-мәдени трансформациялар жағдайында ұрпақтар арасындағы отбасылық құндылықтарды беру мәселесі қарастырылады. Жаһандану және қоғамның қарқынды өзгеруі құндылықтардың трансляциясына әсер ететін факторларды тереңірек зерттеуді талап етеді. Зерттеудің мақсаты – балалардың отбасылық құндылықтарды интериоризациялау процесінде маңызды рөл атқаратын психологиялық механизмдерді, атап айтқанда байланыс (қатынас), идентификация (теңдестіру) және импринтингті анықтау және талдау.

Мақалада отбасының баланың құндылық бағдарларын қалыптастырудағы және мәдени сабақтастықты сақтаудағы негізгі рөлі ерекше атап өтіледі. Зерттеу нәтижелері құндылықтарды ұрпақтан ұрпаққа беруде аталған механизмдердің маңыздылығын дәлелдейді және орта буынды – дәстүрлі құндылықтарды қазіргі жағдайға бейімдеуші негізгі делдал ретінде сипаттайды. Сондай-ақ, ұрпақтар арасындағы эмоционалды байланыстың бала санасында құндылықтарды орнықтырудағы шешуші фактор екендігі көрсетіледі.

Зерттеудің ғылыми жаңалығы – құндылықтарды беру процесіндегі психологиялық механизмдерді жүйелеп, цифрлық орта мен мультикультурализм жағдайында бұл бағыттағы болашақ лонгитюдтік және пәнаралық зерттеулерге жол ашуы. Ал алынған нәтижелердің практикалық маңызы – отбасындағы тәрбиелік ықпалды күшейтуге, ұрпақаралық байланысты нығайтуға және отбасылық қатынастарды үйлестіруге бағытталған тиімді бағдарламаларды әзірлеуге мүмкіндік беруінде. Бұл зерттеу психологтар, педагогтер мен әлеуметтік қызметкерлер үшін маңызды практикалық құрал бола алады.

pdf (Русский)
Тіл

Русский

Дәйексөздерді қалай жазу керек

[1]
Исина, А., Мамбеталина, А., Абдыхалыкова, Ж. і Исина, Б. 2025. ОТБАСЫЛЫҚ ҚҰНДЫЛЫҚТАРДЫ БЕРУДІҢ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ МЕХАНИЗМДЕРІ: БАЙЛАНЫС, ИДЕНТИФИКАЦИЯ ЖӘНЕ ИМПРИНТИНГТІҢ РӨЛІ. Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Психология сериясы. 83, 2 (Лип 2025), 50–62. DOI:https://doi.org/10.51889/2959-5967.2025.83.2.005.