Жоғары оқу орындары студенттерінің кәсіби қалыптасуы – олардың тұлғалық, әлеуметтік және кәсіби дамуының маңызды кезеңі болып табылады және бұл үдеріс олардың психологиялық денсаулығының деңгейімен тікелей байланысты. Академиялық және кәсіби талаптардың артуы жағдайында студенттердің психоэмоционалдық жай-күйі олардың кәсіби бейімделуінің маңызды факторына айналады. Заманауи зерттеулер психологиялық денсаулықты көпқырлы құрылым ретінде қарастырады. Эмоционалдық тұрақтылық (қорқыныш, күйзеліс, уайым деңгейі), когнитивті бағалау (өз-өзіне баға беру, өзін тиімді сезіну), әлеуметтік функциялар (қарым-қатынас жасау, командада жұмыс істей білу), сондай-ақ құндылықтық-мағыналық сала (өмірлік мақсаттар, кәсіби мағыналылық сезімі) секілді негізгі компоненттер ерекшеленеді. Мақалада студенттердің психологиялық денсаулығы мен кәсіби икемділігі арасындағы байланыс ашып көрсетіледі. Қазақстандық ЖОО-ның 110 студенті қатысқан эмпирикалық зерттеуде GHQ-12 және CAAS сауалнамалары қолданылды. Алынған деректер стресстің жоғары деңгейі (GHQ-12 ≥ 24) кәсіби бейімделгіштіктің айтарлықтай төмендеуімен, әсіресе «бақылау» шкаласы бойынша (p < 0,01) өзара байланыста екенін көрсетті. Практикалық ұсыныстар ретінде жоғары оқу орындарында психологиялық қолдауды күшейту, стресс пен уақытты басқару бойынша тренингтер енгізу, сондай-ақ оқытушылардың психологиялық тұрақтылық саласындағы біліктілігін арттыру ұсынылады. Студенттердің психологиялық денсаулығын қамтамасыз ету – болашақ мамандардың тиімді кәсіби қалыптасуының қажетті шарты деген қорытынды жасалды.
ЖОО СТУДЕНТТЕРІНІҢ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ДЕНСАУЛЫҒЫ - КӘСІБИ ҚАЛЫПТАСУДЫҢ НЕГІЗІ РЕТІНДЕ
Жарияланған September 2025
36
30
Аңдатпа
Тіл
Қазақ
Дәйексөздерді қалай жазу керек
[1]
Азизова A., Баймолдина, Л., Гелишли , Ю. і Орынгалиева, .Ш. 2025. ЖОО СТУДЕНТТЕРІНІҢ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ДЕНСАУЛЫҒЫ - КӘСІБИ ҚАЛЫПТАСУДЫҢ НЕГІЗІ РЕТІНДЕ. Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Психология сериясы. 84, 3 (Вер 2025), 232–241. DOI:https://doi.org/10.51889/2959-5967.2025.84.3.021.

