Негізгі мазмұнға өту Негізгі шарлау мәзіріне өту Сайттың төменгі деректемесіне өту
Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Психология сериясы

САНДЫҚ ТӘУЕЛДІЛІК ЖАҒДАЙЫНДА БАЛАЛАРДАҒЫ ГИПЕРСТИМУЛЯЦИЯ ЖӘНЕ КОГНИТИВТІ ИКЕМДІЛІКТІҢ ТӨМЕНДЕУ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ

Жарияланған April 2025

205

187

Әлкей Марғұлан атындағы Павлодар педагогикалық университеті
##plugins.generic.jatsParser.article.authorBio##
×

Ботагоз Сарсенбаева

педагогика ғылымдарының кандидаты, Педагогика жоғары мектебінің профессоры, Әлкей Марғұлан атыңдағы Павлодар педагогикалық университеті, Павлодар, Қазақстан

Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университеті
##plugins.generic.jatsParser.article.authorBio##
×

Бакыт Жигитбекова

кандидат психологических наук, ассоцированный профессор кафедры «Обшей и прикладной психологии» Казахский Национальный педагогический университет им. Абая, Алматы, Казахстан

Әлкей Марғұлан атындағы Павлодар педагогикалық университеті
##plugins.generic.jatsParser.article.authorBio##
×

Нагима Бисембаева

кандидат педагогических наук, старший преподаватель высшей школы педагогики, Павлодарский педагогический университет им. Ә. Марғұлан, Павлодар, Казахстан.

Әлкей Марғұлан атындағы Павлодар педагогикалық университеті
##plugins.generic.jatsParser.article.authorBio##
×

Берик Матаев

Доктор философии (PhD), ассоциированный профессор высшей школы педагогики, Павлодарский педагогический университет им. Ә. Марғұлан, Павлодар, Казахстан.

Аңдатпа

Бұл мақалада бастауыш мектеп жасындағы балалардағы гиперстимуляция және когнитивті икемділіктің төмендеуі, олардың цифрлық тәуелділіктен туындайтын және тұлға мен жалпы қоғам үшін үлкен қиындықтар туғызатын проблемалары ашылады. «Гиперстимуляция», «когнитивті икемділік» және «цифрлық тәуелділік» негізгі ұғымдары психология және педагогикалық психология тұрғысынан анықталған, бұл осы мәселені терең түсінудің құрылымдық негізін қалыптастыруға мүмкіндік берді. Балаларда цифрландырудан туындаған гиперстимуляцияның пайда болуына және олардың когнитивті икемділігінің төмендеуіне әсер ететін факторлар анықталды. Цифрлық ортаның балалардың танымдық функцияларына әсер етуінің негізгі механизмдері сипатталған және ең маңызды психологиялық салдары анықталған. Балалардың мектептен бос уақытында цифрлық ортаға айтарлықтай қатысатыны анықталды. Сандық құрылғыларға қол жеткізуді шектеудің негізгі реакциялары жеңіл наразылық немесе немқұрайлылық екені анықталды және балалардың тек 4%-ы гаджетті пайдаланбауға бірден келісе алады. Жүргізілген эксперименттік зерттеу гиперстимуляцияны төмендетуге және сандық тәуелді балалардағы когнитивті икемділікті арттыруға бағытталған арнайы бағдарламалар мен іс-шараларды әзірлеу және енгізу қажеттілігін растайды. Әрі қарайғы жұмыстың кейбір бағыттары мен нақты ұсыныстар ұсынылады.

pdf (English)
Тіл

English

Дәйексөздерді қалай жазу керек

[1]
Sarsenbayeva , B. , Zhigitbekova , B. , Bissembayeva , N. і Matayev, B. 2025. САНДЫҚ ТӘУЕЛДІЛІК ЖАҒДАЙЫНДА БАЛАЛАРДАҒЫ ГИПЕРСТИМУЛЯЦИЯ ЖӘНЕ КОГНИТИВТІ ИКЕМДІЛІКТІҢ ТӨМЕНДЕУ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ. Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Психология сериясы. 82, 1 (Квіт 2025), 151–161. DOI:https://doi.org/10.51889/2959-5967.2025.82.1.013.