Негізгі мазмұнға өту Негізгі шарлау мәзіріне өту Сайттың төменгі деректемесіне өту
Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Психология сериясы

Аутизм спектрінің бұзылуы бар балалар аналарының эмоционалдық сферасының сипаттамасы

Жарияланған December 2022

153

116

КазНУ им. аль-Фараби
КазНУ им. Аль-Фараби
Аңдатпа

Аутизм спектрінің бұзылуын анықтау бойынша статистика жыл сайын өсіп келеді. Аутизм спектрінің бұзылуы бар баланың пайда болуы бүкіл отбасы үшін үлкен стресс болып табылады, бұл олардың өмірінің барлық салаларына әсер етеді. Көбінесе аутизм спектрі бұзылған балаға қамқорлық жасайтын және күтетін анасы. Аналар үнемі күйзеліске ұшырайды және эмоционалды шиеленісті сезінеді. Бұл зерттеудің мақсаты аутизм спектрі бұзылған балалары бар аналардың эмоционалдық жағдайының жеке ерекшеліктерін анықтау және оларға психологиялық көмек көрсетудің маңыздылығын көрсету үшін олардың эмоционалдық саласын диагностикалау болды. Эмоционалды сфераны экспресс-диагностикалау үшін сауалнамалар қолданылды: Бек депрессия шкаласы, Бек мазасыздық шкаласы, Осиннің бейімделуіндегі оң және теріс әсер ету шкаласы, авторлық сауалнама, доминантты күйді анықтау әдісі (ДМ-6 қысқа нұсқасы), әзірлеген Л.В. Куликов. Зерттеу нәтижелері аутизм спектрі бұзылған балалардың аналарында ауыр депрессия мен алаңдаушылық, жағымсыз әсер ету, эмоционалды сарқылу, тонустың төмендеуі және өмірге қанағаттану белгілерін көрсететін шетелдік зерттеулермен сәйкес келеді. Мұның барлығы аутизм спектрі бұзылған балалары бар аналар мен жалпы ата-аналар психологиялық көмек пен қолдауды қажет ететінін көрсетеді. Зерттеуде аутизм спектрі бұзылған балалардың ата-аналарына психологиялық көмек көрсетудің басқа елдерде қолданылатын әдістері және олардың депрессия, үрей, күйзеліс деңгейін төмендету және ата-аналардың өмір сүру сапасы мен денсаулығын жақсартудағы тиімділігі ұсынылған. Мысал ретінде, баламен дұрыс қарым-қатынас жасау тәсілдерін, баланың мінез-құлқы мен жағымсыз мінез-құлқын түсіну жолдарын үйрету арқылы аутизм спектрі бұзылған балалардың аналарына психологиялық қолдау көрсету тәсілдерінің бірі ретінде CST бағдарламасы берілген. Зерттеудің практикалық маңыздылығы осы мәселеге назар аудару және аутизм спектрі бұзылған балалардың ата-аналарына психологиялық қолдау көрсетудің жаңа әдістерін табу болып табылады.

pdf (Русский)
Тіл

Русский

Дәйексөздерді қалай жазу керек

[1]
Бейсеналина, А. і Ахтаева, Н. 2022. Аутизм спектрінің бұзылуы бар балалар аналарының эмоционалдық сферасының сипаттамасы. Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Психология сериясы. 73, 4 (Груд 2022). DOI:https://doi.org/10.51889/6806.2022.64.78.016.