Негізгі мазмұнға өту Негізгі шарлау мәзіріне өту Сайттың төменгі деректемесіне өту
Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Психология сериясы

МЕКТЕП ЖАСЫНА ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРДЫҢ ЭМОЦИОНАЛДЫ ИНТЕЛЛЕКТІНІҢ ДАМУ ДЕҢГЕЙІН ДИАГНОСТИКАЛАУ

Жарияланған December 2021

320

141

КазНПУ им. Абая
Аңдатпа

Бұл зерттеудің мақсаты - мектеп жасына дейінгі балалардың эмоционалды интеллектісінің даму деңгейін анықтау.

Мақалада қазіргі жағдайда мектеп жасына дейінгі балалардың эмоционалды интеллектісін дамыту мәселесі өзекті болып табылады. Қазіргі жаһандану кезеңінде өмірдің барлық салаларындағы өзгерістер мектеп жасына дейінгі балаларға өз әсерін тигізуде. Дәл осы процесс мектеп жасына дейінгі балалардың эмоционалды интеллектінің дамуына кедергі келтіретін эмоционалды сынақтарға ұшыратып отыр.

Мақала авторы мектеп жасына дейінгі балалардағы эмоционалды зияткерлікті дамытудың маңыздылығын сенімді түрде дәлелдейді. Оның пікірінше, мектепке дейінгі жастағы балалардың эмоционалды интеллектісін дамыту үшін үлкен мүмкіндіктер бар.

Зерттеудің негізгі мақсаты мектеп жасына дейінгі балалардың эмоционалды интеллектісінің даму деңгейін анықтау болды.

Зерттеуге әр түрлі жастағы  мектеп жасына дейінгі: 3-4 жас, 4-5 жас, 5-6 жас аралығындағы 40 бала қатысты.

Мектеп жасына дейінгі балалардың эмоционалды интеллектісін дамыту критерийлері: эмоциялардың әртүрлі түрлерін білу, эмоцияларды тану, әртүрлі эмоцияларды сипаттау, эмоциялардың пайда болу себептерін анықтау, өздерінің және басқа адамдардың эмоцияларын білу, өздерінің эмоционалды күйлерін және басқа адамдардың эмоцияларын басқара білу.

Жоғарыда аталған критерийлер негізінде мектеп жасына дейінгі балалардың эмоционалды интеллектінің даму деңгейлері анықталды: жоғары, орташа және төмен.

Эмоционалды интеллекттің даму деңгейін зерттеу нәтижелерінің нәтижелері мынаны көрсетеді:

- мектеп жасына дейінгі балаларда эмоционалды интеллект өте нашар қалыптасады, өздеріне, айналасындағы адамдарға, құрдастарына қатысты эмоционалды және мотивациялық көзқарастар жоқ;

- эмоционалды интеллекттің даму деңгейі төмен және орташа мектеп жасына дейінгі балалар көп, эмоционалды интеллекттің даму деңгейі жоғары балалар іс жүзінде жоқ;

- балаларда әртүрлі өмірлік жағдайларда құрдастарымен, ересектермен қарым-қатынас жасау дағдылары жеткілікті дамымаған;

- мектеп жасына дейінгі балаларда эмоционалды интеллекттің даму деңгейі 6-7 жаста жоғары, ал баланың 3 жасында өте төмен, яғни балалардың жасына, сондай-ақ темпераментіне әсер етеді, эмоционалды интеллекттің даму деңгейі жоғары, қыздарда ұлдармен салыстырғанда эмоционалды интеллекттің даму деңгейі жоғары болады.

pdf (English)