Бұл мақалада негізгі және қосымша білім беру мекемесінде сахналық өнер арқылы жасөспірімнің күйзеліске төзімділігін қалыптастыру бойынша эксперименттік зерттеудің нәтижелері берілген. Ғылыми зерттеудің мақсаты мектеп оқушыларының күйзеліске төзімділігін қалыптастыруға оң әсер ету жағдайларының жиынтығы ретінде сахналық өнердің психологиялық-педагогикалық әлеуетінің мәнін анықтау және негіздеу болды. Ғылыми зерттеулердің бастапқы кезеңінде сахналық өнерге тартылған және тартылмаған жасөспірімдердің күйзеліске төзімділік ерекшеліктері анықталды. Бұл жеке және ситуациялық алаңдаушылықты, алаңдаушылықты, жеке психологиялық сипаттарды және жасөспірімдердегі агрессивті және депрессиялық мінез-құлыққа бейімділікті анықтауды білдіреді. Эксперименттік зерттеу барысында сахналық өнермен айналысатын жасөспірімдер мен сахналық өнермен айналыспайтын жасөспірімдердің бақылау тобы арасындағы күйзеліске төзімділік, алаңдаушылық, депрессия және агрессия көрсеткіштері бойынша айтарлықтай айырмашылықтар анықталды. Зерттеу әдістері: субъектілердің жеке және ситуациялық алаңдаушылық деңгейін анықтауға арналған тест (Спилбергер-Ханин шкаласы), Жеке мазасыздану шкаласы (Дж. Тейлор, Т.А.Немчинов бойынша бейімделу), Мұғалімнің оқушылардың жеке психологиялық ерекшеліктерін бағалау шкаласы (Я. Стреляу) ). Алынған эксперимент нәтижелері сахналық өнермен айналыспайтын жасөспірімдерде жоғары және орташа күйзелістің болуын көрсетеді. Бірақ сахналық өнердің әртүрлі түрлерімен айналысатындар да стресстің орташа деңгейін көрсетті, бірақ бақылау тобындағы бірінші респонденттерге қарағанда аз дәрежеде. Алынған зерттеу деректеріне сүйене отырып, жасөспірімдердің сахналық өнердің әртүрлі түрлерімен айналысу кезінде оларды сүйемелдеуіне психологиялық-педагогикалық жағдайлардың болмауынан жасөспірімдердің күйзеліске бейімділігі жоғары және күйзеліске төзімділік деңгейі төмен екендігі туралы қорытынды жасауға болады.
ҚЫЗМЕТ ПРОЦЕСІНДЕГІ ЖАСӨСПІРІМДЕРДІҢ СТРЕССКЕ ТІЗІМДІЛІГІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ
Жарияланған January 2024
71
40
Аңдатпа
Тіл
Русский
Кілтті сөздер
күйзеліске төзімділік
сахналық өнер
жасөспірімдер
стресс
алаңдаушылық
депрессия
агрессия
эмоционалдық салауаттылық
Дәйексөздерді қалай жазу керек
[1]
Ибраева , А. 2024. ҚЫЗМЕТ ПРОЦЕСІНДЕГІ ЖАСӨСПІРІМДЕРДІҢ СТРЕССКЕ ТІЗІМДІЛІГІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ. Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Психология сериясы. 77, 4 (Січ 2024). DOI:https://doi.org/10.51889/2959-5967.2023.77.4.017.